برای بررسی اولین دلیل جدایی مسی باید نگاهی به قوانین مالی فوتبال جهان بیاندازیم. بر اساس قوانین “بازی جوانمردانه مالی” یا همان فیرپلی مالی داخلی لیگ اسپانیا، باشگاه‌ها حداکثر می‌توانند ۷۰ درصد درآمدهای باشگاه را صرف هزینه دستمزد بازیکنان تیم کنند. همین نسبت در فصل گذشته برای تیم بارسلونا ۱۱۰ درصد بود. این باشگاه اسپانیایی امیدوار بود که بتواند بازیکنان پردرآمدی مثل فیلیپه کوتینیو و ساموئل اومتیتی را بفروشد تا کمی مخارج دستمزد خود را کاهش دهد.
که درنهایت موفق به این کار نشد. با وجود این ظاهراً باشگاه بارسلونا توانسته بود بر سر قرارداد جدیدی با مسی به توافق برسد.
فیرپلی مالی مهمترین دلیل جدایی مسی
قرارداد قبلی مسی و بارسا رقم حیرت‌آور ۵۰۰ میلیون یورو برای چهار سال بود. یک ماه پیش روزنامه‌های ورزشی اسپانیایی گزارش داده بودند که بارسلونا بر سر کاهش ۵۰ درصد دستمزد سالیانه و افزایش مدت قرارداد به پنج سال با مسی به توافق رسیده تا با این کار مقررات “بازی جوانمردانه مالی” را دور بزند.
اما سازمان لیگ فوتبال اسپانیا از ثبت این قرارداد جدید خودداری کرد. در ظاهر قوانین ضدفساد لالیگا اجازه نمی‌دهد حقوق بازیکنان نسبت به سال قبل از نصف کمتر شود. اما بنا بر گزارش رسانه‌های اسپانیایی، دلیل اصلی مخالفت سازمان لیگ فوتبال اسپانیا، جدال آنها با بارسلونا بر سر معامله جدید لالیگا با شرکت سرمایه‌گذاری ریسک‌پذیر لوگزامبورگی “سی‌وی‌سی” برای فروش حقوق تجاری این لیگ بود.
بر اساس این توافق ۱۵ درصد از حقوق تجاری لالیگا برای ۵۰ سال در ازای مبلغ ۲٫۷ میلیارد یورو به این شرکت واگذار خواهد. لالیگا امیدوار است بتواند مشکلات مالی کنونی باشگاه‌های اسپانیا را حل کند. باشگاه بارسلونا به همراه رئال مادرید و اتلتیک بیلبائو با این قانون مخالفت کرده‌اند و به آن رای نداده‌اند. دلیل آنها برای وتو کردن این توافق این است که می‌گویند ۵۰ سال مدت زیادی است و لالیگا ارزان‌فروشی کرده است.
این در حالی است که خود بارسلونا هم شدیداً به منابع مالی جدید نیاز دارد. این باشگاه در سال‌های گذشته با وجود این که به پردرآمدترین باشگاه فوتبال جهان تبدیل شد، با دستمزدهای نجومی‌ای که به بازیکنان خود پرداخت می‌کرد، بیش از درآمدش خرج کرد و بیش از یک میلیارد یورو بدهی بالا آورد.
این ریخت و پاش مالی به ویژه در زمان همه‌گیری جهانی کرونا و کاهش بخشی از درآمدها بیشتر خود را نشان داد تا حدی که بارسا در آغاز سال میلادی در آستانه ورشکستگی هم قرار گرفت. تنها با دریافت یک وام ۵۰۰ میلیون یورویی بود که بارسلونا توانست بخشی از فوری‌ترین بدهی‌های خود را تسویه کند.
در پاری سن‌ژرمن، باشگاه جدید لیونل مسی، خبری از این مشکلات نیست.
چرا پاریسن ژرمن به مشکل نمی‌خورد؟
پاریسن ژرمن سال‌هاست که در مالکیت شرکت سرمایه‌گذاری ورزشی قطر متعلق به صندوق سرمایه‌گذاری دولتی این کشور قرار دارد و در اصل دولت یک کشور پشت این باشگاه قرار دارد. به جز اسپانسر اصلی باشگاه که گروه هتل‌های فرانسوی “آکور” است، اغلب اسپانسرهای این باشگاه شرکت‌های قطری هستند.
سازمان گردشگری قطر، هواپیمایی قطر، یک شرکت اپراتور تلفن همراه قطری، بانک ملی قطر، شبکه ورزشی قطری “بی‌این اسپورت” و یک کلینیک ورزشی در قطر. بنابراین منابع مالی برای خرید بازیکنانی مثل کیلیان امباپه، نیمار و حالا مسی به اندازه کافی وجود دارد.
دستمزد خالص مسی در پاریس بنا بر گزارش رسانه‌ها سالیانه ۴۱ میلیون یورو خواهد بود. او می‌تواند بعد دو سال، یک سال دیگر هم در این تیم بماند. در این صورت مسی در سه سال ۱۲۳ میلیون یورو دریافت خواهد کرد. با این قرارداد هم مسی همچنان پردرآمدترین بازیکن فوتبال جهان می‌ماند.
حقوق سالیانه نیمار در پاریس پنج میلیون یورو کمتر از مسی است.
چطور است که پاریس با این دستمزدهای سرسام‌آور به مشکل نمی‌خورد؟
به نوشته روزنامه ورزشی فرانسوی “اکیپ” حتی پیش از آمدن مسی هم نسبت هزینه دستمزد به درآمدهای عملیاتی در پاریسن ژرمن صددرصد بود. مساله اینجاست که در فوتبال فرانسه هنوز مثل اسپانیا قانون ۷۰ درصدی وجود ندارد. لیگ فرانسه هم قصد دارد این قانون را وضع کند، اما با توجه به بحران کرونا فعلاً اجرای آن را به عقب انداخته است. قرار است این قانون تازه از فصل ۲۴-۲۰۲۳ اجرا شود.
مقررات بازی جوانمردانه مالی (فیرپلی مالی) یوفا هم به دلیل کرونا فعلاً سفت و سخت اجرا نمی‌شود. این مقررات به زبان ساده می‌گویند یک باشگاه در سه فصل گذشته حداکثر فقط ۳۰ میلیون یورو زیان می‌تواند داشته باشد که توسط یک سرمایه‌گذار خارجی می‌تواند جبران شود و بقیه منابع مالی باید از طریق درآمدهای عملیاتی خود باشگاه تامین شود.
در صورت تخطی از این مقررات یک باشگاه می‌تواند با محرومیت از رقابت‌های اروپایی مواجه شود. حالا یوفا به دلیل کرونا این مقررات را موقتاً تسهیل کرده و گفته سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ می‌توانند به صورت خلاصه یک‌جا در صورت‌های مالی محاسبه شوند. علاوه بر آن، بازه زمانی مورد بازبینی هم از سه به چهار سال افزایش یافته است.
البته حالا صحبت بر سر این است که یوفا این مقررات موسوم به “فیرپلی مالی” را کلاً بردارد و به جای آن مثل ورزش آمریکا نظام سقف دستمزد را پیاده کند. بر این اساس باشگاهی که دستمزد بیشتری نسبت به سقف تعیین‌شده پرداخت کند، باید مالیات بدهد. در ورزش آمریکا به این مالیات “مالیات لوکس” اطلاق می‌شود.
این مالیات را یوفا سپس در میان باشگاه‌هایی که در چارچوب قانون حرکت می‌کنند توزیع می‌کند. این سیستم قطعاً به نفع باشگاه‌های متمولی مثل پاریسن ژرمن خواهد بود. گفته می‌شود که ناصر الخلیفی، رییس قطری پاری‌سن‌ژرمن که در کمیته اجرایی یوفا هم عضویت دارد، از طرفداران نظام جدید سقف دستمزد است.
هرچند این قوانین دلیل جدایی مسی از بارسا بوده، با این حال پی اس جی هم مجبور است در هر صورت با همین قانون و به ویژه با اجرایی شدن مقررات بازی جوانمردانه مالی داخلی فرانسه لیست حقوق و دستمزد خود را کوتاه‌تر کند. سایت “اتلتیک” گزارش داده که این باشگاه قصد دارد ۱۰ بازیکن خود را بفروشد. کاری که در بازار نقل و انتقالاتی که به خاطر بحران کرونا کساد است، دشوار خواهد بود.
سود مالی مسی برای تیم پاریسی
منافع پروژه پاریسن ژرمن برای دولت قطر فراتر از اهداف مالی است. لیونل مسی نیز یک قسمت از این پروژه است. با این حال استخدام بهترین بازیکن جهان از لحاظ مالی بی‌فایده هم نخواهد بود. فروش ۱۵۰ هزار پیراهن شماره ۳۰ مسی تنها در عرض هفت دقیقه نشان‌دهنده این پتانسیل عظیم است.
البته اینکه گفته می‌شود باشگاه می‌تواند در شش ماه تنها با فروش پیراهن پول حقوق مسی را دربیاورد، غیرواقع‌بینانه است. اصولاً درآمد یک باشگاه از فروش پیراهن محدود است. بیشترین سود را از فروش پیراهن در اصل خود تولیدکننده پیراهن می‌برد که در پاریس کمپانی آمریکایی نایکی است.
در قراردادهای اسپانسرینگِ تامین لباس، تولیدکننده ورزشی برای تصاحب این حقوق، یا یک مبلغ ثابت به باشگاه می‌پردازد یا مبلغ متغیر بر اساس درصدی از فروش یا ترکیبی از این دو حالت. نایکی برای هر فصل مبلغ ثابت ۸۰ میلیون یورو به پاریس پرداخت می‌کند.
بنابراین این نایکی بوده که از ۲۰ میلیون یورویی که با برآورد سایت “فوتبال اسپانیا” از فروش پیراهن مسی در پاریس تا کنون حاصل شده، نفع برده است و نه باشگاه. روزنامه ورزشی اسپانیایی “آس” گزارش داده که پاری‌سن‌ژرمن حالا با خرید مسی قصد دارد بر سر تغییر شرایط قرارداد دوباره با نایکی مذاکره کند. قرارداد کنونی با نایکی سال ۲۰۱۹ بسته شده و تا سال ۲۰۳۲ اعتبار دارد.
۱۵۰ هزار پیراهن شماره ۳۰ مسی تنها در عرض هفت دقیقه فروخته شد.
اما حتی اگر باشگاه پاریس موفق هم شود شرایط را تغییر دهد و درصدی از فروش پیراهن را بتواند از نایکی بگیرد، باز هم دور از ذهن است که تنها از راه فروش پیراهن حقوق مسی را تامین کند.
شاید دلیل جدایی مسی از بارسا علاوه بر موانع مالی تحت تاثیر سنگ اندازی های خارج از باشگاه هم بوده است
درصد کمیسیون فروش پیراهن برای یک باشگاه معمولاً بین هفت تا ۱۰ درصد است. اگر متوسط قیمت پیراهن‌هایی که هواداران می‌خرند را ۱۰۰ یورو فرض کنیم، پاریس در صورتی که ۱۰ درصد کمیسیون بگیرد، باید چهار میلیون پیراهن هر سال بفروشد تا پول دستمزد مسی دربیاید.
واقعیت این است که پاری‌سن‌ژرمن نمی‌تواند هر روز ۱۵۰ هزار پیراهن در عرض چند دقیقه بفروشد. این شور و اشتیاق در بازار بالاخره فروکش خواهد کرد.
در میان باشگاه‌های فوتبال منچستر یونایتد بیشترین پیراهن را در جهان می‌فروشد. این باشگاه در بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ هر سال ۱/۸۵ میلیون پیراهن فروخته است.
جایی که پاریسن ژرمن درآمد بیشتری با جذب مسی کسب می‌کند از طریق سایر قراردادهای اسپانسرینگ است. ناصر الخلیفی بعد از به خدمت گرفتن مسی در یک نشست مطبوعاتی گفت: “اگر بدانید چه تعداد شرکت بین‌المللی در ۴۸ ساعت گذشته با من تماس گرفته‌اند، باورتان نمی‌شود. اسپانسرهای جدید توی صف ایستاده‌اند. به خاطر لئو (مسی) آنها می‌خواهند با ما قرارداد ببندند. با این حال ما می‌خواهیم آرامش‌مان را حفظ کنیم و شتابزده عمل نکنیم.”
آیا دلیل جدایی مسی از بارسا برای تیم پاریسی هم مشکلساز می شود
در حال حاضر پاریس ۳۱ قرارداد تجاری دارد. انتظار می‌رود با آمدن لیونل مسی تعداد شرکای تجاری باشگاه بیشتر هم بشود. اسپانسرهای کنونی هم از همین حالا اعلام آمادگی کرده‌اند که قراردادهایشان را تمدید کنند.
می‌توان حدس زد که مبلغ این قراردادها هم افزایش پیدا کند. شرکت هواپیمایی قطر و سازمان گردشگری این کشور از همین حالا در شبکه‌های اجتماعی خود از تصاویر مسی استفاده می‌کنند.
انتظار می‌رود درآمدهای روز مسابقه پاریسن ژرمن هم افزایش پیدا کند. الخلیفی گفته ورزشگاه پارک دو پرنس با ۴۹ هزار گنجایش برای بازیکنی در حد و اندازه مسی کوچک است و این باشگاه قصد دارد گنجایش آن را افزایش دهد.
علاوه بر آن انتظار می‌رود که قیمت بخش‌های “وی‌آی‌پی” ورزشگاه که باشگاه‌ها به شرکت‌ها و اسپانسرها اجاره می‌دهند هم بالا برود.
یک اثر اقتصادی دیگر با انتقال مسی به پاریس، افزایش درآمدها در صورت موفقیت‌های ورزشی و نتایج خوب تیم حاصل خواهد شد. به ویژه با قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا (افتخاری که پاریس تا کنون به آن نرسیده است) که پاداش نقدی و درآمدهای تلویزیونی و تجاری بیشتری را نصیب باشگاه خواهد کرد. مالکین پاریسن ژرمن با لیونل مسی امیدوارند سرانجام به این افتخار برسند.
منبع: BBC فارسی