بررسی سهم صادرات صنایع پلیمری از تولیدات ناخالص کشور
در ادامه صحبت های دکتر جمالی، دکتر رضا توفیقی از کارشناسان صنعت پلیمر افزود: سهم صنایع پلیمر کشور 5/1 درصد از کل تولیدات ناخالص داخلی می باشد. همچنین 6/3 درصد از اشتغال کشور را نیر این صنعت به خود اختصاص داده است. این درصد از مشارکت نشان می‌دهد صنعت پلیمر اشتغال‌آفرین است. همچنین 5/4 درصد از سهم صادرات غیر نفتی کشور مربوط به این صنعت است. این موضوع نشان می‌دهد از 110 زیرمجموعه طبقه‌بندی اقلام صنعتی، صنایع پلیمر به تنهایی 5/4 درصد از سهم صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده است.
دکتر توفیقی یادآور شد: تراز ارزی صنعتی همان تفاضل درآمد صادراتی صنعت و مصارف ارزی مورد نیاز برای ماشین‌آلات است. علارغم نیاز بالای این صنعت به تکنولوژی روز و ماشین‌آلات پیشرفته، صنعت پلیمر جایگاه بالایی در حوزه صادرات و سودآوری ارزی به کشور داشته است. باتوجه به اهمیت صنعت پلیمر برای کشور، این ضرورت ایجاد می شود که در این حوزه اقدامات و طرح های ایجاد شود تا به تشویق بیشتر فعالان صنعت پلیمر در جهت افزایش صادرات منتهی شود.
به گفته دکتر رضا توفیقی، وقتی یک واحد تولیدی، صادراتی می‌شود به همان اندازه حوزه صادرات کشور می‌تواند از این امر سود ببرد. به عبارت دیگر بخشی از هزینه سربار واحد صنعتی که در حوزه صادرات به کار رفته است، می تواند بین کالاهای صادراتی و کالاهای عرضه داخلی سرشکن شود. پس افزایش صادرات با کاهش قیمت تمام‌شده محصول، توان رقابتی واحد صنعتی را بالا میبرد. هدف از برگزاری این نشست نیز این است که به رشد و توسعه واحدهای صنعتی فعال در صنعت پلیمر کمک شود.
نیاز به توسعه و افزایش بازارهای صادراتی کشور
دکتر مسعود جمالی در ادامه درخصوص بازارهای صادراتی در منطقه افزود: متاسفانه باتوجه به وضعیت تحریم ها و شرایط موجود، ما وابسته به دو کشور عراق و افغانستان شده‌ایم. این امر می‌تواند برای توسعه پایدار و حوزه صادرات تهدید جدی محسوب شود. مخصوصا اگر تحولات سیاسی و اقتصادی جدیدی هم رخ دهد به مشکل می‌خوریم. بنابراین باید روی توسه بازارهای صادراتی کشور به بازارهای جدید مثل اوراسیا و پاکستان تلاش کنیم.
توفیقی در پاسخ به سوالی در مورد ظرفیت‌های صادراتی بازار پاکستان برای محصولات پلیمری ایران، به واردات 2 میلیارد دلاری محصولات پلیمری در پاکستان اشاره کرد. دکتر توفیقی توضیح داد: ایران با دارا بودن سهم 5 درصدی از بازار پلیمری پاکستان، تنها حدود 103 میلیون دلار صادرات محصولات پلیمری و پلاستیکی به این کشور را دارد. از این حیث ایران رتبه ششم را در این بازار کسب کرده است. در حالی که کشور چین از فرصت‌های این بازار استفاده بهینه تری کرده و بالاترین میزان صادرات محصولات پلیمری به پاکستان را داراست.
وی ادامه داد: یکی از راهکارهای توسعه صادرات محصولات پلیمری به کشور پاکستان این است که در جریان بازنگری موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با این کشور، محصولات پلیمری نیز شامل تخفیفات تعرفه‌ای شوند. توفیقی با اشاره به امضای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی بین ایران و اوراسیا گفت: در این موافقت‌نامه بیش از 60 درصد اقلام مورد توافق دو طرف، مربوط به صنایع پلیمری و پلاستیکی است و این فرصت مغتنمی است تا فعالان صنعت پلیمر ایران سهم صادرات محصولات پلیمری کشور را در بازار اوراسیا بالا ببرند. وی ادامه داد: در حالی که واردات محصولات پلیمری به بازار اوراسیا سالانه به 5/4 میلیارد دلار می‌رسد، سهم ایران از این بازار حدود 600 میلیون دلار است.
در ادامه دکتر مسعود جمالی درمورد مالیات صادرکنندگان صنعت پلیمر توضیح داد: متاسفانه با وجود گذشت دو سال از سال 97، معافیت مالیاتی کسانی که در سال ۹۷ رفع تعهد ارزی خود را انجام نداده و در سال‌های 98 و99 آن را انجام دادند، منتفی شده و آنها مکلف به پرداخت مالیات و (عوارض) ارزش‌افزوده صادراتی خود هستند. این موضوع آسیب جدی به صادرکنندگان صنایع پلیمر می‌زند. جمالی افزود: خوشبختانه نقشه راه وزارت صمت (صنایع، معادن و تجارت) در سال 1399 تغییر کرده است. با کمک سازمان توسعه تجارت در مسیر اصلاح بخشنامه‌ها به‌رغم مقاومت بانک مرکزی قدم برداشتند.
دستاوردهای صادرات صنایع پلیمری
در مورد دستاوردهای صادرات صنایع پلیمری دکتر جمالی توضیح داد: در حوزه کشورهای CIS، توانستیم رتبه اول را در صادرات کد 39 در ارمنستان و رتبه دوم را در جمهوری‌آذربایجان کسب کنیم. البته می‌توانیم با استفاده از تعرفه‌های ترجیحی، در سایر کشورهای این حوزه مثل قرقیزستان، قزاقستان و ترکمنستان نیز سقف بازار صادراتی صنعت پلیمر را افزایش دهیم. جمالی درخصوص مزیت صادراتی محصولات پلیمری ایران با اشاره به دسترسی به بازارهای منطقه‌ای خاطرنشان کرد: رقیب جدی ایران در کالاهای ساخته‌شده در منطقه از نظر تکنولوژی و مقیاس تولید، ترکیه است اما وضعیت جغرافیایی و مرزهای متعدد کشور ما به‌عنوان امتیاز نسبت به سایر کشورهاست.
همچنین علارغم همه مشکلاتی که در تامین مواد اولیه در کشور وجود دارد، تولید مواد اولیه در کشور نیز می‌تواند یکی از مزیت‌های نسبی ایران باشد. در صورتی که میزان عرضه مواد و قیمت‌های فروش در داخل نیز به حالت مطلوب برسد.
جمالی در پایان صحبتهای خود تاکید کرد: در سال 99 در اوج تحریم‌ها و با وجود تمامی مشکلات بیش از یک میلیارد و 39 میلیون دلار صادرات در صنعت پلیمر داشته‌ایم. البته این عدد بسیار بزرگ‌تر است. چون سهم صنایع پلیمری در تامین ملزومات بسته‌بندی سایر کالاهای غیر پلیمری صادراتی کشور محاسبه نمی‌شود.